Gaguritan Candrawati

Saking Wikipédia


Gaguritan Candrawati
Aran liyanangaguritan·‌candrawati
SorohSusastra
Kawedar kapertama ringDangin Puri Kaja, Dénpasar Utara, Dénpasar
Basa(-basa)Basa Kawi
Juru tulisKetut Sudarsana
LakaranLontar
Ukuran45 cm x 3,5 cm
FormatGaguritan
AksaraAksara Bali
Lempir10
Ngranjing Koleksi ringKapustakaan Kantor Dokuméntasi Budaya Bali
Klasifikasi Gedong KirtyaItihasa

Gaguritan Candrawati inggih punika silih tunggil kakawian tradisional Bali marupa tembang sané nganggén pupuh ri kala nembangang. Geguritan Candrawati wantah silih tunggil geguritan sané nganggén asiki soroh pupuh inggih punika wantah nganggén pupuh ginada. Geguritan Candrawati nganggén basa Bali tur kantun prasida kapolihang marupa lontar. Geguritan puniki nyritayang indik okan Prabu ring Kreta nagari sané mawasta Candrawati.

Ringkasan Carita[uah | uah wit]

Kacritayang Prabu ring Kreta nagari madué oka kakalih, lanang istri. Sane lanang maparab Wiranata tur sané istri maparab Candrawati. Candrawati jegeg sakadi widyadari, punika mawinan akeh para nata sané rauh manglamar. Sakewanten Candrawati tan arsa, Ida mapikayun nyukla brahmacari. Setata mangulik sastra tur nyabran dina Ida nangun tapa. Nuju purnama kapat punika rahina ayu. Candrawati makramas, masisig, mangrangsuk busana, raris malinggih mayoga ngarcana dewa. Rikala punika tedun Sang Hyang Semara. Candrawati kajamah katuronin antuk Sang Hyang Semara sané ngawinang Candrawati mobot. Kasuwen-suwen Ida Sang Prabu mireng orta, indik okan dané mobot. Irika raris dané ngutus Wiranata ngrereh Candrawati mangda rauh nangkil ring Sang Prabu. Sesampune prapti, Aji miwah biang dané nyesed nakenin. Irika raris Candrawati midartayang indik Sang Hyang Semara sané tedun tur nuronin dané ri kala mayoga. Aji miwah biang dané suka miarsa, nanging belin dané, Wiranata nenten ngugu. Wiranata mapikayun mangda arinne kakutang ring alas wayah. Sang Prabu nenten mrasidayang nulak, santukan yéning nenten kadagingin pikayunan putrane, Wiranata pacang matilar saking nagari. Candrawati mapinunas ring belinne mangda sapisan kapuputang nganggén keris belinne. Yening rah sané medal maambu andih punika makaciri Candrawati dusta. Nanging yéning rah sané medal maambu miik, punika makaciri Candrawati tuhu sadhu. Mireng pinunas arinne Wiranata sayan pedih. Ida nulak raris mapamit budal. Wiranata ngutus I Patih mangda ngutang Candrawati ka alas wayah. Candrawati raris mapamit ring Aji miwah biangne. Ida nunas bekel mati marupa salendang petak, jagi kaanggén kakudung ring margi. Sampun prapti ring alas wayah, I Patih miwah para pangiring ninggal Candrawati sareng panyeroan bajang cerik sanunggal mawasta Pranacitta. Ring alase Candrawati nangis masasambatan, mabesen tekén Pranacitta. Yening dané sampun seda mangda karurubin baan sutra petak tur Pranacitta katunden matulak ka nagari mangda Aji miwah biang dané uning dané sampun seda. Pranacitta nulak tur matur ring Candrawati, ipun pacang sareng mati. Candrawati nangis masasambatan, nunas mangda Sang Hyang Semara rauh. Candrawati mayoga sadina-dina raris kacingak olih Sang Hyang Semara. Pamuputne Ida Sang Hyang Semara tedun tur prasida matemu sareng Candrawati.

Pragina[uah | uah wit]

  • Ida Sang Prabhu Kreta
  • Ida Pramiswari
  • Candrawati
  • Wiranata
  • Sang Hyang Semara
  • Pranacitta

Pustaka[uah | uah wit]

Pranala jaba[uah | uah wit]