Selonding

Saking Wikipédia
Musik saking Indonésia
Gamelan Bali
Genre
Wentuk spesipik
Musik regional
Wagian-wagian selonding

Selonding utawi selunding punika silih tunggil tetabuhan sakral saking Bali, tetabuhan ipun nganggén laras pelog pitu [1]. Selunding tetabuhan saking kabudayaan Bali kuna, nika mawinan kawéntenané nenten akéh, tetabuhan punika akéh ring Bali Kangin, keanggén gamelan pangiring ri tatkala pujawali utawi odalan ring désa ipun (sekadi Mekare-kare ring Tenganan utawi Usaba Dangsil ring Bungaya). Kruna Selonding kaduga saking kruna “Salon” miwah “Ning” sané maartos genah suci,[2] wentén taler sané maosang selunding maartos "ageng". Tetabuhan Selonding punika kakaryanin antuk wesi miwah taru.[3]

Babad[uah | uah wit]

Selonding kacawang saking Jawi ri tatkala aab Majapahit kabakta ka Bali abad ka-10, bukti ipun akéh ring prasasti ring désa-désa sané medué Selonding (silih tunggil kasurat ring prasasti Maharaja Jayasakti, Bebandem), wentén pengedukan ring Jembrana miwah Kabupatén Buléléng nemu Selonding sané kacawang saking abad ka-10. Selonding nénten dados kasub sekadi Gamelan Gong mawinan gamelan punika kasakralang, nika mawinan nénten akeh sané prasida nabuh, para leluhur selanturnyané ngenahang dasar pekaryan selonding ring Pura Merajan Selonding.[4] Selonding kasub akéh ring Bali kangin, kawéntenan pariwisata makta Selonding kabakta malih ka sisi tengah sekadi Badung miwah Gianyar, manawi nénten sekadi ring kangin dados tetabuhan sakral[5] Selonding sampun kasebar ka sisi tengah, manawi pakaryan ipun wantah akeh saking Bali kangin, situnggil saking Bebandem, Karangasem[6]. Ring warsa 2019, Selonding puniki kabakta malih risampuné maabad-abad ical ring tanah Jawi.[7]

Karakteristik[uah | uah wit]

Sajebag désa medué selonding matiosan, mawit saking tata tetabuhan, lakaran, taler kawigunaan ipun. Selonding madué tigang komponen punika bilah, pelawah, miwah likah. Nénten sekadi gamelan sane tiosan, bilah selonding malakar saking wesi, wentuk ipun sekadi matun poh matiosan sareng biasané sané sekadi tundun klipes.

Tungguhan selonding wentén kalih macem, punika tungguhan pat taler tungguhan kutus, wastan tungguhan punika kaitung antuk akéh bilah ipun, manawi akéh nyané nénten ngerayanayang pélog nyané dados pat utawi kutus, selonding kantun rumasuk pélog pitu.

Pelawah selonding wentuk ipun kotak, sané unik kawigunan pelawah ipun, kadadosang genah kalih nada swara kagibung dados asiki.[4][6]

Pustaka[uah | uah wit]

  1. "Selonding" (ring Indonesia). Babad Bali. Kaaksés 25 May 2020.
  2. Gamelan Selonding (ring Indonesia), Dinas Kebudayaan Kabupatén Karangasem, kaarsipin saking versi asli tanggal 6 June 2020, kaaksés 1 August 2020
  3. Broughton, Simon, et al., eds. World Music: The Rough Guide. London: The Rough Guides, 1994. ISBN 1-85828-017-6. Page 424. (in English)
  4. 4,0 4,1 I Wayan Pande Tusan (2001), SELONDING: Tinjauan Gamelan Bali Kuna, Abad X-XIV (ring Indonesia), CV. Karya Sastra: Denpasar
  5. Nozawa, Akiko (2016), "想像の音楽再興 ――複製技術時代におけるバリ島の聖なる鉄琴〈スロンディン〉のダイナミズム――" (PDF), Research Papers of the Anthropological Institute (ring Japanese), 3CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. 6,0 6,1 Widiana, I Wayan Pande (2019), "Karakteristik Gamelan Selonding Bebandem Dan Selonding Tenganan"Studi Komparasi Intramusikal"", MUDRA Jurnal Seni Budaya (ring Indonesia), 34 (1): 61-72, ISSN 2541-0407
  7. KONSEKRASI GAMELAN SELONDING, Sangha Kadam Choeling Indonésia, kaaksés 6 Oktober 2020