Bondrés

Saking Wikipédia
Bondrés
Bebondrésan
TipéOpera Bebanyolan
Séni pitaraBali
Budaya asalBali

Bondrés utawi Bebondrésan silih tunggil dramatari tradisonal Bali, nénten sekadi dramatari tiosan sané meduwé pakem. Bondrés puniki nénten wantah nyolahang lakon-lakon tradisonal, menawi prasida makta pikobet-pikobet ring krama sané mangkin. Sané manados ceciren ipun, ring lakon punika akéh bebanyolan miwah kaselipin pitutur utawi kritik,[1] taler yadiastun gerak sesolahan ipun manutin Dramatari Gambuh, menawi tapel ipun nénten ketah sekadi liyané, tetujon punika nincapang bebanyolan khas ring para panyingak.[2] Sekaa Bondrés sané kasub ring para krama nyané punika Sekdur, Clekontong Mas, Lolak mtt, Raré Kual miwah Dwi Mekar.[3]

Lelintihan[uah | uah wit]

Ring pamahbah parkembangan ipun Bondrés manados selingan ring dramatari topeng sekadi Dramatari Gambuh, Arja, msl, punika sesolahan tradisional sané manutin pakem. Bondrés manados wagian sané nénten manutin uger-uger punika.[1]

Parkembangan pinih untat saking daramatari topeng puniki marupa topeng Bondrés utawi Bebondrésan antuk ngutamayang bebanyolan pantaraning lakon asli ipun, taler nénten manutin pakem sané sampun wénten. Topeng puniki akéh ring warsa 1980 an. Tokoh-tokoh sané kasolahang punika Penasar, Kartala miwah topeng Bondrés sané banyol.[2]

Bondrés kasub manados kasenian tunggal, ring warsa 1990an, kapartama kasolahang olih Ngurah Suparta ri kala kaundang ring Berlin. Ring galah punika ida kapinunas antuk nyolahang dramatari, menawi galah ipun wantah akedik. Asapunika lakon sané lantang kapotong manados akedik, wantah ngambil wagian bebanyolan ipun, papeson liyané sané sadurung nyané manados papeson utama kaicalang. [4]

Sané mangkin Bondrés puniki sampun manados kasenian sané kasenengin olih krama Bali. Duk sané lintang kasenian tradisional manados dasar antuk melajahin utawi ngembangan seni anyar. Sané mangkin sampun akéh mawalik, Bondrés manados kori antuk anom-anom melajahin sesolahan miwah dramatari tradisional.[4]

Pustaka[uah | uah wit]

  1. 1,0 1,1 Asmarandani, Diah (2013), "Topeng Bondres, Kontinuitas dan Perkembangannya", Prosiding The 5th International Conference on Indonésian Studies: “Ethnicity and Globalization”
  2. 2,0 2,1 Parmajaya, I Putu Gedé (2017), "Drama Tari Topeng Bondres sebagai Media Penerangan Hindu", Maha Widya Duta, 1 (1)
  3. Dari Lawak Hingga Mistis, 7 Seni Panggung Khas Bali ini Perlu Ditonton, IDN Times, kaaksés 15 Oktober 2020
  4. 4,0 4,1 Bondres, Berkesenian Tak Kenal Pakem yang Kini jadi Bintang Utama, Bali Express, 22 April 2018, kaarsipin saking versi asli tanggal 17 October 2020, kaaksés 15 Oktober 2020