Déwata Nawa Sangha
Dewata Nawa Sangha inggih punika sanga utawi sia sané nguasanin mata angin ring konsep Agama Hindu Dharma ring Bali. Sia sang sané nguasanin punika Déwa Siwa sané kaiterin olih ulu utawi kutus Déwa sané lianan. Diagram surya sané magambaran Déwata Nawa Sangha wénten taler ring Surya Majapahit, niasa utawi lambang ring Karatuan Majapahit.
Pahpahan Déwata Nawa Sangha[uah | uah wit]
Arah | Kaja | Kaja Kangin | Kangin | Kelod Kangin | Kelod | Kelod Kauh | Kauh | Kaja Kauh | Tengah |
Dewa | Wisnu | Sambhu | Iswara | Mahéswara | Brahma | Rudra | Mahadéwa | Sangkara | Siwa |
Shakti | Sri | Mahadéwi | Uma | Lakshmi | Saraswati | Samodhi | Sachi | Rodri | Durga |
Senjata | Chakra | Trisula | Bajra | Dupa | Gada | Moksala | Nagapasa | Angkus | Padma |
Wahana | Garuda | Wilmana | Gajah | Merak | Angsa | Kebo | Naga | Singa | Lembu |
Warna | Selem | Béru | Putih | Dadu | Barak | Kudrang | Kuning | Gadang | Pancawarna |
Bhuta | Taruna | Pelung | Jangkitan | Dadu | Langkir | Jingga | Lembu Kanya | Gadang | Tiga Sakti |
Aksara | A | Wa | Sa | Na | Ba | Ma | Ta | Si | I / Ya |
Urip | 4 | 6 | 5 | 8 | 9 | 3 | 7 | 1 | 8 |
Triwara | Beteng | - | Kajeng | - | Pasah | - | - | - | - |
Caturwara | - | Sri | Laba | Jaya | Menala | - | - | - | - |
Pancawara | Wage | - | Umanis | - | Pahing | - | Pon | - | Kliwon |
Sadwara | - | Aryang | Urukung | Paniron | Was | Maulu | Tungleh | - | - |
Saptawara | Soma | Sukra | Redite | Wraspati | Saniscara | Anggara | Buddha | - | - |
Astawara | Uma | Sri | Indra | Guru | Yama | Rudra | Brahma | Kala | - |
Sangawara | Urungan | Tulus | Dadi | Dangu | Jangur | Gigis | Nohan | Ogan | Erangan |
Wuku | Ukir, Dungulan, Tambir, Wayang |
Kulantir, Kuningan, Medangkungan, Kulawu |
Tolu, Langkir, Matal, Dukut |
Gumbreg, Medangsia, Uye, Watugunung |
Wariga, Pujut, Menail |
Warigadian, Pahang, Prangbakat |
Sinta, Julungwangi, Krulut, Bala |
Landep, Sungsang, Merakih, Ugu |
- |
Sasih | Kasa | Karo, Katiga | Kapat | Kalima, Kanem | Kapitu | Kaulu, Kasanga | Kedasa | Jyesta, Sadha | - |
Bhuwana Alit |
Ampru | Ineban | Pepusuh | Peparu | Hati | Usus | Ungsilan | Limpa | Tumpuking hati |
Wisnu[uah | uah wit]
Dewa Wisnu merupakan penguasa arah utara (Uttara), bersenjata Chakra Sudarshana, wahananya (kendaraan) Garuda, shaktinya Dewi Sri, aksara sucinya "Ang"(disingkat "A"), di Bali dia dipuja di Pura Puseh.
Sambhu[uah | uah wit]
Déwa Sambhu pinaka panguasa panguasa Kalér kangin (Ersanya), masanjata Trisula, mawahana (kendaraan) Wilmana, shakti nyané Déwi Mahadéwi, aksara suci nyané "Wa", ring Bali ida kapuja ring Pura Besakih.
Iswara[uah | uah wit]
Déwa Iswara punika panguasa sisi kangin (Purwa), masanjata Bajra, wahana nyané (kendaraan) gajah Airavata, shakti nyané D3wi Uma, aksara suci inucap "Sa", ring Bali ida kapuja ring Pura Lempuyang Luhur.
Mahéswara[uah | uah wit]
Déwa Mahéswara pinaka panguasa sisi kelod kangin (Gneyan), masanjata Dupa, mawahana (kendaraan) merak, shakti nyané Déwi Lakshmi, aksara suci nyané "Na", ring Bali ida kapuja ring Pura Goa Lawah.
Brahma[uah | uah wit]
Déwa Brahma pinaka panguasa sisi kelod (Daksina), masanjata Gada, mawahana (kendaraan) angsa, shakti nyané Déwi Saraswati, aksara suci nyané "Ba", ring Bali ida kapuja ring Pura Andakasa.
Rudra[uah | uah wit]
Dewa Rudra merupakan penguasa arah barat daya (Nairiti), bersenjata Moksala, wahananya (kendaraan) kerbau, shaktinya Dewi Samodhi/Santani, aksara sucinya "Ma", di Bali dia dipuja di Pura Uluwatu.
Mahadewa[uah | uah wit]
Dewa Mahadewa merupakan penguasa arah barat (Pascima), bersenjata Nagapasa, wahananya (kendaraan) Naga, shaktinya Dewi Sanci, aksara sucinya "Ta", di Bali dia dipuja di Pura Luhur Batukaru.
Sangkara[uah | uah wit]
Déwa Sangkara pinaka panguasa sisi kaja kauh (Wayabhya), masanjata Angkus/Duaja, wahana nyané (kendaraan) singa, shaktinya Déwi Rodri, aksara sucinya "Si", ring Bali ida kapuja ring Pura Pucak Mangu.
Siwa[uah | uah wit]
Dewa Siwa merupakan penguasa arah tengah (Madhya), bersenjata Padma, wahananya (kendaraan) Lembu Nandini,senjata Padma shaktinya Dewi Durga (Parwati), aksara sucinya "I" dan "Ya", di Bali dia dipuja di Pura Pusering Jagat.
Suratan matopik agama Hindu puniki kantun rintisan. Ida dané dados nulung Wikipedia tekén uah miwah nyuratang liyanan. |