Tumpek Landep

Saking Wikipédia
Conto keris sané kaaturin ri tatkala Rahina Tumpek Landep
Lontar Geguritan Sundarigama

Tumpek Landep inggih punika silih tunggil rahina sané wénten ring Bali. Rahina puniki kalaksanayang nyabran 210 rahina, ring saniscara Kliwon Wuku Landep manut ring kalénder Bali. Kruna Tumpek mawit saking kruna "Metu" sané maartos matemu, tur kruna "Mpek" sané maartos pungkur. Tumpek artosnyané rahina patemon Panca Wara miwah Sapta Wara, yéning Panca Wara kapungkurin antuk Kliwon, Sapta Wara kapungkurin antuk Saniscara. Kruna Landep maartos lanying utawi mangan. Nika mawinan ri tatkala Rahina Tumpek Landep sané kaupakarain inggih punika pusaka sané lanying utawi mangan sakadi keris.

Upacara miwah upakara Tumpek Landep puniki katiwakang majeng ring Ida Bhatara Siwa miwah yogan Ida pinaka Sang Hyang Pasupati antuk ngaturang banten ring sarwa sanjata/lelandep. Sakadi sané munggah ring Lontar Geguritan Sundarigama, 7A ring sor puniki:

śaniścara kliwon laṇdhĕp to kasambat·,

mahadan dina bĕcik·,

payogan hyaŋśiwa,

hyaŋ paśupati tansaḥ,

pātūt hiragane maṅkin·,

nunas hajñana,

paśupatiniŋ buddhi.[1]

Ring pakéling rahinan suci puniki, iraga kaajahin mangda nincapang sakancan kaweruhan (nunas hajñana) pinaka margi nyujur kautaman. Antuk manah sané ning, landep/mangan, miwah suci, iraga prasida ngamolihang shanti jagadhita ring kauripan puniki. Ngentosin parilaksana kaon nyujur parilaksana sané becik. Tumpek Landep punika nyihnayang ngamanganin manah, mangda mapikayun sané patut. Tumpek Landep taler dados rahina ri tatkala umah Hindu nyiksik raga utawi ngenehang parisolah sané sampun kalaksanayang, mangda tatas uning sané patut tur sané iwang.

Soroh Tumpek[uah | uah wit]

Wenten limang soroh tumpek ring Bali, inggih punika:[2]

Pustaka[uah | uah wit]

  1. Sengod, I Ketut (1998-11-10). "Lontar Geguritan Sundarigama". ban.wikisource.org. Kaaksés 2022-04-04.
  2. Sudarsana, I Ketut (Séptémber 2017). "Konsep Pelestarian Lingkungan Dalam Upacara Tumpek Wariga Sebagai Media Pendidikan Bagi Masyarakat Hindu Bali". Jurnal Studi Agama-agama dan Lintas Budaya. 2: 1–7.