Taman Pujaan Bangsa Margarana

Saking Wikipédia
Monumen Nasional Taman Pujaan Bangsa Margarana
Taman Pujaan Bangsa Margarana, ring Tabanan, Bali
Peta
Inpormasi umum
TipeMonumen
GenahBali, Indonésia
MargiBanjar Dinas Kelaci, Désa Marga Dauh Puri Marga, Kecamatan Marga, Kabupatén Tabanan
Koordinat8°27′54″S 115°09′49″E / 8.465029°S 115.163748°E / -8.465029; 115.163748
Ngawit kawangun1954
Tegeh17 m

Monumen Nasional Taman Pujaan Bangsa Margarana (aksara Bali: tamanpujānbaŋsamaŕgarana) silih tunggil Monumen panginget sané kawangun pinaka mangingetin yuda Puputan Margarana, punika yuda riantara Ciung Wanara pantaraning Brigade-Y NICA, ring Désa Pakraman Kelaci, Kecamatan Marga, Kabupatén Tabanan, Bali. Tanggal 20 Nopémber 1946. Karancang ring warsa 1953, tahap kapetama puput 1954. Wawu kawangun malih saking warsa 1967, ngantos ungkur puput karesmiang olih Gubernur Bali Prof. Dr. Ida Bagus Mantra.[1]

Lelintihan[uah | uah wit]

Sadurungné[uah | uah wit]

Ring tanggal 20 Novémber 1946 semengan, tentara Welandané ngawitin yuda ring Désa Marga. Kirang langkung jam 10.00 semengan saling tembak ri sajeroning tentara NICA tur bala yudané Ngurah Rai. Iriki bala yuda Ngurah Rai ngelarang "Puputan" utawi yuda panelasan ring genah monumen puniki, antuk akehnyané 96 diri padem, rumasuk Ngurah Rai. Ring pihak Welanda wénten kirang langkung 400 diri sané padem. Anggén mikélingin peristiwa punika, tanggal 20 Novémber kasengguh punaka perang "Puputan Margarana", taler sané mangkin ring genah yudané punika kaadegan.[2]

Pawangunan[uah | uah wit]

Sesampun 8 warsa yuda punika, antuk mangingetin yuda punika kagagas olih para véteran kamahardikaan maparab I Nengah Wirtha Tamu utawi Pak Tjilik, antuk ngawangun Monumen Nasional Taman Pujaan Bangsa utawi Taman Pahlawan Margarana, ring pamahbah ipun wantah kawangun satunggal candi, sané dados ceciren budaya warisan kuna, antuk mikélingin miwah ngagungang atman-atman bala yuda sané gugur.

Pangrancana miwah panyiagayan pawangunan monumen puniki warsa 1953, antuk asil gambar saking Ida Bagus Kalem. Pagenahan watu kapertama pawangunan monumen punika pinanggal 15 Méi 1954, taler wawu karesmiang salantur 5 sasih utawi pinanggal 20 November 1954 kasareng pinanggal yuda Puputan Margarana. Punika pawangunan tiosan kalanturang ngantos puput talér karesmiang olih Gubernur Bali kaping nem, antuk aran ipun mawit saking SK Pameréntah Daérah Bali No.1172/Sz.1/3/511 Pinanggal 1 Oktober 1961 punika "Monumen Nasional Pujaan Bangsa Margarana".[3]

Mandala Monumen[uah | uah wit]

Monumen puniki jimbar ipun sanga héktar, kakepah manados tiga, nyarengin paindikan Tri Mandala punika jero, madya, miwah jaba sekadi:[4][5]

Jero[uah | uah wit]

Ring jero antuk jimbar nyané petang héktar, punika komplek wangunan suci sané maaran Taman Pujaan Bangsa, kadiri antuk:

  1. Candi Pahlawan Margarana ; duurnyané 17 méter, antuk 8 tingkat, undag ipun akéh nyané 4, mawentuk segilima sané ngalambangang Rahina Kamahardikaan Républik Indonésia, 17 Agustus 1945. Iriki kapaat daging sewala walikan I Gusti Ngurah Rai (Pamimpin Déwan Pajuang Bali) majeng Overste Termeulen (Welanda). Sané ngambarang patriotisme krama Bali.
  2. Pelataran Upacara ; kaapit olih kalih balé pasandekan (kepahan kangin miwah kauh)
  3. Patung Panca Bakti ; magenah ring sisi kelod pelataran upacara, sesampun kori, sané ngambarang pasatuan miwah kasatuan sinamian krama ring parjuangan kamahardikaan.
  4. Taman Bahagia ; magenah ring sisi kalér miwah kalér kangin Candi Pahlawan Margarana, sané kadiri 1372 tugu pahlawan sané nikayang akéh bala yuda sané gugur ring médan laga ri kala yuda kamahardikaan ring Bali, manados wira yuda kamahardikaan RI, rumasuk satunggal nisan antuk wira yuda nénteen kauningin.
  5. Gedung Sejarah ; magenah ring sisi kangin Candi Pahlawan Margarana, manados panyimpenan prabot lelintihan bala yuda.
  6. Taman Suci ; magenah ring sisi kelod gedung sejarah, punika genah panyucian raga majeng para taimyu sané jagi mabakti.

Madya[uah | uah wit]

Ring madya atau sisi kelod Taman Pujaan Bangsa antuk jimbar ahéktar, kawéntenan Taman Seni Budaya, kadiri antuk: wantilan, warung kopi, miwah toko gagapan.

Jaba[uah | uah wit]

Ring Jaba (kelod) antuk jimbar petang héktar, kawéntenang Taman Karya Alam, miwah Gumi Parkémahan Pramuka.

Cingak taler[uah | uah wit]

Pustaka[uah | uah wit]

  1. (Inggris) Museum Monumen Nasional Taman Pujaan Bangsa Margarana, Bali.com, kaarsipin saking versi asli tanggal 29 November 2020, kaaksés 21 November 2020
  2. (Indonésia) Sutaba, Madé (1983). Sejarah Perlawanan Terhadap Imperialisme dan Kolonialisme di Daérah Bali (ring Indonésian). Jakarta: Direktorat Jenderal Kebudayaan. pp. 143–151.CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. (Indonésia) Taman Pujaan Bangsa Margarana, Bali Tours Club, kaaksés 21 November 2020
  4. (Indonésia) Museum Monumen Nasional Taman Pujaan Bangsa Margarana, Asosiasi Museum Indonésia, kaaksés 21 Nopémber 2020
  5. (Indonésia) Monumen Nasional Taman Pujaan Bangsa Margarana Tabanan, Punapi Bali, kaaksés 21 Nopémber 2020