Pura Béji Sangsit

Saking Wikipédia
Pura Béji Sangsit
Pura Béji Sangsit
Peta
Inpormasi umum
TipePura
Pakem UndagiBali
GenahSangsit, Buléléng, Bali
MargiJalan Raya Sangsit, Sangsit, Sawan, Buléléng, Bali 81171
Koordinat8°05′01″S 115°08′03″E / 8.083646°S 115.134199°E / -8.083646; 115.134199Koordinat: 8°05′01″S 115°08′03″E / 8.083646°S 115.134199°E / -8.083646; 115.134199
Estimasi puputAbad ka-15
Désain miwah undagi
UndagiTruna Pesarén

Pura Béji Sangsit inggih punika pura sané magenah ring désa Sangsit, Kecamatan Sawan, Kabupatén Buléléng, doh nyané 8 km kangin Singaraja. Pura Béji genah ngaturang bhakti majeng Déwi Sri. Pura Béji punika conto pakem undagi ring Bali Kalér meduwé stéréotip nganggén dekorasi sané relatip lebih baat saking pakem Bali Kelod, miwah akéh nganggén ukiran sekadi don-donan.[1]

Babad[uah | uah wit]

Candi bentar Pura Béji sané usak ring awal abad ka-20.

Pura Béji kewangun ring abad ka-15, ritat kala Sulinggih saking Krajaan Majapahit ring Jawa rauh ring Bali. Ring galah punika désa Sangsit keuningin mewasta Béji, Pura Béji kewangun ring pamrentahan Pasek Sakti Batu Lépang.[2] Sané dados undagi taler pengempon Pura Beji punika Truna Pesarén.[3]

Kruna Beji meduwé arti pateh pura telaga, sekadi Pura Tirta Empul. Kaasosiasiang Pura Béji sareng pesucian nganggén tirta. Bukti nyané, telaga sadurungné kaisi saking semer kuna sané magenah ring kangin pura. Mawianan dados nunas toya, petani ring Sangsit nadosan "pura subak". Mawinan punika, pura ipun kauningin dados Pura Subak Béji, miwah dados genah nunas padiné idup mangda becik.[4]

Pura Béji sampun makudang-kudang galah karéstorasi. Sinunggil poto abad ka-20 nujuang kausakan candi bentar ring Pura Béji. Réstorasi candi kalaksanayang alon-alon mangda ngejaga pakem undagi asli pura.

Susunan Pura[uah | uah wit]

Jeroan Pura Béji sané akeh nganggén ornamen don-donan

Pura Béji kewangun nganggén pakem undagi saking Bali Kalér. Pelinggih sareng tembok nyané nganggén batu paras sané maukir nganggén motip don-donan miwah sané liané. Motip rerambatan anggur taler sekar, punika wantah pakem sané kawéntenang ring Bali Kalér kemanten. Kauningin sadurung nyané kawéntenang warna ring ukir-ukiran punika, punika ngaciriang ukir-ukiran punika sadurungné polih kawarnain. Ring tangga ipun kaukir antuk naga taler ring tembok ipun kaukir épos-épos Hindu miwah kauripan ring Bali.

Pura Béji kewagi antuk tigang wewidangan: jaba pisan utawi nistaning mandala, jaba tengah utawi madya mandala, miwah jero utawi utamaning mandala.[5][6]

Ring jaba pisan megenah balé kulkul wénten slit drum sané keanggén ngewarta galah jagi maturan. Balé kulkul ring Pura Béji kirang nganggé ukiran taru-taruan taler polos ri tatkala kesandingan antuk arsitektur liyané ring Pura Béji, punika ngaciriang bale kulkul punika kawangun selantur galah wagian pura punika miwah manawi nénten kewangung olih undagi sané nganggé pakem Bali Kalér.[4]

Jagi ngerajing ka jaba tengah kawéntenang candi bentar, kaukir antuk taru miwah sekar ring pakem Bali Kaja. Ring jaba tengah wénten balé-balé.[4]

Jagi ngerajing ka jeroan kawéntenang paduraksa ageng, ukir-ukiran ipun pateh ngangge pakem sekadi pakem ukiran candi bentar, akéh sirah bhoma kaukir ring duur paduraksan punika, sané kalambang ngejaga pura saking atma sané nénten becik. Sané sios majeng pura liyané, Pura Béji meduwé aling-aling sané kawéntenang ukiran kalih jatma Belanda sané ngemainan rebab ngapit naga. Pelinggih utama genah ngaturang bhakti majeng Sang Hyang Widhi, miwah pelinggih liyané majeng Déwa Braban, Déwa Ayu Manik Galih, miwah Déwi Sri.[7]

Pustaka[uah | uah wit]

  1. Dinas Kebudayaan Kabupatén Buléléng (May 29, 2017). "Pura Beji & Keunikannya". Disbud.bulelengkab.go.id. Kaarsipin saking versi asli tanggal August 22, 2017. Kaaksés August 22, 2017.
  2. I Gedé Yogi Adi Prawira 2013, p. 9.
  3. I Gedé Yogi Adi Prawira 2013, p. 4.
  4. 4,0 4,1 4,2 "Pura Beji Temple in Bali - Old Temple in North Bali". Bali by Hotels.com. Asia Web Direct. 2017. Kaaksés 25 November 2017.
  5. Stuart-Fox 1999, p. 47.
  6. Auger 2001, p. 98.
  7. I Gedé Yogi Adi Prawira 2013, p. 7.

Cingakin malih[uah | uah wit]

Suratan[uah | uah wit]