Mén Sugih tekén Mén Tiwas

Saking Wikipédia


Mén Sugih tekén Mén Tiwas
Satua
AranMén Sugih tekén Mén Tiwas
Tasih kasub maaranI Mémé Tiwas Mémé Sugih
I Sugih tekén I Tiwas
I Tiwas I Sugih
Mén Sugih Mén Tiwas
Mén Sugih tekén Mén Tiwas
Mén Tiwas Mén Sugih
Mén Tiwas tekén Mén Sugih
Nang Tiwas Nang Sugih
Pan Sugih tekén Pan Tiwas
I Kidang Mas
Data
Gedong Kirtya1318 / VI b
2110 / VI b (1940)
1304.VIb
1951 / VI b (1940)
5603 / VI b
5275 / VI b [1]
Mitologi-
NegaraIndonésia
WewidanganBali
Pinanggal asal-
Katerbitang ringSatua satua Bali XIV, I Nengah Tinggen
LiyananAnak Sugih Tekén Tiwas

Satua Mén Sugih tekén Mén Tiwas (aksara Bali: mensugiḥtĕkenmentiwas·) inggih punika silih tunggil satua Bali.[2] Satua puniki silih tunggil satua sané madué akeh murda sané lianan, saluiripun; I Mémé Tiwas Mémé Sugih, I Sugih tekén I Tiwas, I Tiwas I Sugih, Mén Sugih Mén Tiwas, Mén Sugih tekén Mén Tiwas, Mén Tiwas Mén Sugih, Mén Tiwas tekén Mén Sugih, Nang Tiwas Nang Sugih, Pan Sugih tekén Pan Tiwas miwah I Kidang Mas. Satua puniki tasih wénten ring makudang-kudang lontar koleksi Gedong Kirtya.

Daging carita[uah | uah wit]

Ada katururan satua Mén Sugih tekén Mén Tiwas. Mén Sugih anak sugih pesan, nanging demit tur iri ati, jail tekén anak lacur. Mén Tiwas buka adané tiwas pesan, nanging melah solahné, tusing taén jail tekén timpal. Mén Tiwas geginane ngalih saang ka alasé lakar adepa ka peken. Nuju dina anu, Mén Tiwas ka umah Mén Sugih ngidih api.

Ditu Mén Sugih ngomong, "Ih cai Tiwas, alihin ja icang kutu, yén suba telah kutun icangé, nyanan upahina baas".

Laut Mén Tiwas ngalihin kutu Mén Sugihé. Suba tengai mara suud. Mén Tiwas upahina baas acrongcong, ngénggalang lantas baasné abana mulih laut jakana.

Mén Sugih jumahne buin masiksikan, maan kutu aukud. Ngénggalang ia ka umah Mén Tiwase, laut ngomong, "Ih cai Tiwas, ene icang maan kutu aukud, jani mai uliang baas icange ituni".

Masaut Mén Tiwas, "Yeh, baase ituni suba jakan tiang".

Masaut Mén Sugih, "Nah, ento suba aba mai anggon pasilih!". Nasine ane makire lebeng ento laut juanga konyang ka pancine abana mulih baan Mén Sugih.

Nyanane buin teka Mén Sugih, "Ih Tiwas, tuni Nyai ngidih api tekén saang icange". Lantas api tekén saange apesel gedé juanga baan Mén Sugih. Mén Tiwas bengong mapangenan baan lacurne buka keto.

Buin manine, Mén Tiwas tundena nebuk padi baan Mén Sugih lakar upahina baas duang crongcong. Mén Tiwas nyak nebuk kanti pragat, upahina baas duang crongcong, laut encol mulih lantas nyakan. Mén Sugih lantas nyeksek baas, maan latah dadua.

Encol ia ka umah Mén Tiwas laut ngomong, "Ih Tiwas, ene baase enu misi latah dadua, jani uliang baas icange, yen suba majakan ento suba aba mai".

Sedek dina anu Mén Tiwas luas ka alase, krasak-krosok ngalih saang. Saget teka Sang Kidang laut ngomong, "Mén Tiwas apa lakar alih ditu?" masaut Mén Tiwas, "Tiang ngalih saang tekén paku".

"Lakar anggon gena ngalih paku?", Mén Sugih metakon.

Masaut Mén Tiwas, "Lakar anggon tiang jukut".

"Ih Tiwas lamun nyak Nyai nyeluk jit icange, ditu ada pabaang nira tekén Nyai!"

Lantas Mén Tiwas nyak nyeluk jit kidange, mara kedenga, limane bek misi mas tekén selaka. Suud keto Sang Kidang ilang, Mén Tiwas kendel pesan lantas mulih. Teked jumah ia luas ke pande ngae gelang, bungkung tekén kalung.

Mén Tiwas jani sugih nadak, pianakne makejang nganggo bungah, lantas ia pesu mablanja. Tepukina Mén Tiwas tekén Mén Sugih. Delak-delik ia ngiwasin pianak Mén Tiwase.

Buin manine Mén Sugih mlali ka umah Mén Tiwase matakon, "Ih Tiwas, dija Nyai maan mas selaka liu?". Masaut Mén Tiwas, "Kene embok, ibi tiang luas ka alase ngalih saang tekén paku lakar jukut, saget ada kidang, nunden tiang nyeluk jitne. Lantas seluk tiang, mara kedeng tiang limane ditu maan emas tekén selaka liu." Mare ningih keto. Mén Sugih ngencolang mulih.

Manine Mén Sugih ngemalunin luas ke alase, Mén Sugih nyaru-nyaru buka anak tiwas, krasak-krosok ngalih saang tekén paku.

Saget teka Sang Kidang, "Nyen ento krasak-krosok?".

Masaut Mén Sugih, "Tiang Mén Tiwas, uli puan tiang tuara nyakan". Mén Sugih kendel pesan kenehne.

Lantas masaut Sang Kidang, "Ih Tiwas, mai seluk jit nirane!".

Mara keto lantas seluka jit kidange, laut kijem jit kidange, Mén Sugih paide abana ka dui-duine. Mén Sugih ngeling aduh-aduh katulung-tulung, "Nunas ica tulung tiang, tiang kapok!".

Teked di pangkunge mara Mén Sugih lebanga, awakne telah babak belur tur pingsan. Disubane inget ia magaang mulih. Teked jumahne lantas ia gelem makelo-kelo laut ngemasin mati.

Pustaka[uah | uah wit]

  1. "Katalog Buku Salinan Lontar dengan Sistem Digital UPTD Gedong Kertya Singaraja Klasifikasi 6 (Weda) Tahun 2017" (PDF). bulelengkab.go.id. Kaarsipin saking versi asli (PDF) tanggal 2020-07-29. Kaaksés 29 Juli 2020.
  2. "Satua Bali: Mén Sugih tekén Mén Tiwas". Kaaksés 2020-04-07.

Pranala jaba[uah | uah wit]

Pustaka liyané[uah | uah wit]

  • Sutjaja, I. Gusti Madé. (2007). Tiga satua Bali: Tuung Kuning, Juragan Anom, Mén Tiwas tekén Mén Sugih. Denpasar: Univérsitas Udayana.
  • Sutjaja, I. Gusti Madé. (2004). Tales from Bali: Satua Bali. Denpasar: Penerbit Lotus.