I Bongbang tekén I Bangbing

Saking Wikipédia
Aksara Latin
     
I Bongbang tekén I Bangbing
Satua
AranI Bongbang tekén I Bangbing
Data
NegaraIndonésia
WewidanganBali

Satua I Bongbang tekén I Bangbing (aksara Bali: ᵒi​boŋbaŋ​tĕken·​ᵒi​baŋbiŋ) inggih punika silih tunggil satua Bali.

Daging satua[uah | uah wit]

Kacarita ada Sang Prabhu di Jenggala madué koné rabi dadua. Rabiné sane alitan I Galuh Liku uli Lad Jembungan, ané duuran okan Ida Sang Prabhu Pandasalas. Kacarita Ida Pramisuari mobot. Sasubané tutug ulanan bobotan Idané, madué oka kembar lanang-lanang. Duaning I Galuh Liku tusing dadi madué oka dadi iri koné Ida.

Disubané anaké alit embas, ditu lantas I Galuh Liku nyilurin alit-alité ento aji konyong. Anaké alit-alit wadahiné peti anyudange di tukadé. Disubané kéto, lantas Galuh Liku matur tekén Ida Sang Prabhu ngaturang indik Ida Pramisuari maputra konyong. Mara Sang Prabhu mireng aturné I Galuh Liku buka kéto lantas Ida nelokin Ida Pramisuari, cingakiné koné rabin Ida sajan maputra konyong. Ditu Sang Prabhu merang tur lantas ngandikayang I Patih nanem Ida Pramisuari di pempatan agungé nganteg baong. Ida Sang Prabhu ngandikayang panjaké, makejang yéning mentas ditu apang nyaktin Ida Pramisuari sakita keneh, ané sing nyakitin Ida Pramisuari lakar matiangé tekén Sang Prabhu. Sawiréh jejeh tekén arah-arah Ida Sang Prabhu, makejang panjaké ané mentas ditu pada nyakitin Ida Pramisuari, ada ané ngedeng irungné, ada ané mutbut rambutné muah ané lénan.

Kacaritayang koné, jani anaké alit-alit kampih disisin tukadé ané paak ngajak umahné I Raksasa, dugasé ento I Raksasa sedek kayeh di tukadé, ditu lantas tepukina peti ané misi anak alit dadua. Ban kendel koné kenehné ngénggalang koné ia I Raksasa mulih ngajak anak cenik-ceniké ento. Disubané ia nganteg jumahné lantas morahan tekén kurenané, "Bli, icang maan nuduk anak cenik-cenik dadua di tukadé, lakar ubuhin icang, buin pidan di subané gedé-gedé mara lakar tampah". Kéto munyin I Raksasa tekén kurenané.

Gelisin satua, di subané anaké cenik-cenik ento kelih, ané kelihan adaniné koné I Bongbing ané cerikan adaniné I Bangbing. Bongbing tekén I Bangbing tundené koné ngijeng jumahné I Raksasa sambilanga nyakan, disubané nasiné lebeng I Bongbing lantas ngalih wadah nasi di tengah grobagé, mara ia ngampakang grobagé ento tingaliné koné ada beruk tetelu. Beruké misi manik gelagah, manik api, muah manik atma, disubané tingaliné isin beruké ento ngenggalang ia ngaukin adiné tur édenganga beruké ento. I Bongbing nagih nyemak beruké ento nanging tusing baangé teken I Bangbing, kéné abetné,

"Ngadenang antiang malu I Raksasa, tusing tawang isiné apang tusing I raga ané payu mati ngajak dadua".

Ningeh munyin adininé buung koné I Bongbing nyemak beruké ento. Disubané I Raksasa teka uli ngalih amah-amahan neked jumah lantas ia madaar ajaka I Bongbing muah I Bangbing, suud madaar lantas ia magesah, ditu lantas I Bongbing metakon tekening I Raksasa nakonang isin beruké ento. I Bongbing ngajak adiné kendel ningeh tutur I Raksasa sawireh ia lakar nyidaang mencanén I Raksasa aji maniké ento.

Kacarita petengné disubané I Raksasa maka dadua melah pulesné ditu lantas I Bongbing ngajak I Bangbing nyemak beruké maka telu ento lantas plaibangé ka alasé. Mara I Bongbing neked di alasé, enten lantas I Raksasa sagét tepukina grobagné mabukak dapetangé manikné suba ilang. Ngéncolang pejalané I Bongbing tekén I Bangbing krana uberina ajak I Raksasa. Suba I Raksasa paek, entungina manik gelagah ngajak I Bongbing, dadi lantas gelagah apeliat johné, nanging tusing bakatangé tekén I Raksasa. Buin entunginé manik api, masih kroboka dogén. Jani entunginé manik atma lantas I Raksasa makadua ngemasin mati.

Kendel pesan kenehné I Bogbing teken I Bangbing sawiréh Raksasané mati, tusing ada buin ané ngencanin pejalané. Peteng lemah, menek jurang tuun pangkung masih tonden nepukin desa ajaka dadua sing sida naanang basangé seduk. Sagét tepukiné punyan bingin mabuah nged sané kacaritayang matonya lantas ia marérén. Bes keliwat kenyel, lantas pules I Bongbing tekén I Bangbing ditu kanti peteng. Mara enten, dapetanga suba peteng dedet tusing nepukin apa ajaka dadua, ngeling lantas baan jejehé.

Kapiolasan koné I Bongbing tekén I Bangbing ngajak tonya ané di punyan binginé. Saget ada odah teka, perjani galang guminé. Tingaliné lantas odahé ento ajak I Bongbing tekén I Bangbing lantas tuturiné, ada anak kesamén di pempatané. Suud anaké odah ento nuturin lantas bangé kesaktian I Bongbing tekén I Bangbing marupa batu putih. Suud kéto odahé ento magedi, perjanian mébalik peteng guminé.

Gelisin satua, I Bongbing tekén I Bangbing majalan ngajanang lantas nepukin desa gedé tur ramé sané maadan desa Jenggala. Mara kéto ingat lantas munyin odahé ajaka dadua. Métakon koné I Bongbing tekén I Bangbing tongos Ida Pramisuari metanem, dapetanga Ida tusing éling-éling tekén raga. Abana lantas Ida Pramisuari ke alasé ajak I Bongbing tekén I Bangbing. Di alasé I Bongbing nepukin umah, lantas ditu ajaka tetelu ngoyong. Suba Ida Pramisuari éling tur becikan, matakén lantas Ida indik sira sané nulungin ragané. I Bongbing tekén I Bangbing nyobiahang indik né makejang.

Ida Pramisuari lédang pesan miarsa atur okané. Makelo-kelo ulian liu anaké mamendak, desané énto dadi desa. Kacarita Ida Sang Prabhu lunga maboros ka alasé, kairing ban papatih muah juru boros, tur angob pesan Ida ngatonang desané énto. Ditu lantas Sang Prabhu nganikaang I Patih natasin puriné totonan. Di subané rauh ditu, cingakina lantas Ida Pramisuari sedek mabaosan di ambené sareng okané. Matakon I Patih:

“Titiang nawegang Jro anak istri sira nika madué jeroné puniki?”

Ngandika Ida Pramisuari: “Béh, I Patih tusing kingetang ban nira? mara kaélingang antuk Ida Pramisuari”, lantas dané nyembah I Patih matakon sareng Ida Pramisuari nakénang anak lanang totonan. Ida Pramisuari ngandikaang saindik-indikané. Risampuné Ida Pramisuari midartaang samian, lantas I Patih matulak ngaturang indik ento sareng Sang Prabhu, tur Sang Prabhu lantas kema. Mara Ida Sang Prabhu nyingak rabiné lan okané, nangis lantas Ida tur ngidih sinampura.

Matur lantas okan Idané: “Inggih Ratu Guru Aji, mangkin tiang mamitang I Galuh Liku jagi pademang titiang, déning corah ipun kalintang, yan Guru Aji tan lugra, Guru Aji pacang ngemasin".

Déning kéto atur okané Ida dadi lugra Ida Sang Prabhu tur lantas okan Idané maka dadua ngapuriang ngarereh I Galuh Liku tur lantas kasédaang.

Pustaka[uah | uah wit]