Tingkeban

Saking Wikipédia

Tingkeban inggih punika silih tunggil tradisi sane wenten ring adat Jawa. Tradisi puniki kalaksanayang antuk nyanggra pitung sasih bayu ring kandungan utawi upakar pitung sasih ritatkala mabot. Tradisi puniki kalaksanayang pinih untat sadurung ngembasang, sane matetujon antuk ngicenin doa majeng biang miwah bayinnyane mangda rahayu tur embas becik.[1]

Lalintihan[uah | uah wit]

Tradisi puniki taler kasengguh mitoni sane mawit saking kruna pitu sane artosnyane pitu. Kruna pitu punika madaging doa taler harapan. Upakara Tingkeban puniki sampun kauningin saking galah kejayaan Kerajaan Kediri sane ring galah punika kaperintah olih Prabu Jayabaya. Ring galah punika, wenten anak istri mawasta Niken Satingkeb sane mawiwaha sareng siki punggawa Kerajaan Kediri mawasta Sadiyo. Salami masinarengan, Niken sampun ngembasang sia pianak. Nanging, nenten wenten bayu sane prasida maurip ngantos kelih.

Punika sane ngaryanin Niken Satingkeb miwah Sadiyo mrasa sebet. Makakalih lantas ngrereh Prabu Jayaba miwah ngaduang paundukan punika. Sang Prabu lantan nguningayang makakalih antuk nglaksanayang tigang ritual. Sane kapertama, kayeh nyabran rahina Buda (tumbah), sane kaping kalih kayeh ring rahina Saniscara (budha), miwah sane kaping tiga kayeh suci nganggen toya suci miwah cedok saking kekau. Ritatkala kayeh punika, Niken Satingkeb kaorahin mangda mabakti mangda yening mabot malih kaicenin kelancaran tur bayinnyane seger. Sasampun punika, ritual punika dados tradisi sane kalaksanayang olih anak istri sane mabot.[2]

Sarana[uah | uah wit]

Tradisi puniki merluang sesajen sakadi tumpeng sareng darang sane sederhana. Darang ayam ingkung, tumpeng kuat (siki tumpeng ageng miwah nenem tumpeng alit sane ngiterin tumpeng ageng), jaja pasar sane katumbas saking pasar langsung sakadi cucur, jalabria, lapis, miwah jaja lianan. Keleman sane pinaka soroh ubi-ubian akehnyane pitung soroh sakadi ubi jalar, kentang, ketelan, miwah sane lianan. Rujakan sane kapah saking woh-wohan seger, bubuh barak putih, dawet, kupat, lepet, miwah kurapan. Tradisi Tingkeban nenten merluang sarana khusus. Yening kalaksanayang proses siraman ngawinang sarana sane kaperluang wantah bokor, sekar tempurung, boreh, miwah kendi.[3]

Pustaka[uah | uah wit]

  1. Media, Kompas Cyber (2022-01-29). "Tradisi Tingkeban: Asal-usul, Rangkaian, dan Tujuannya Halaman all". KOMPAS.com (ring Indonesia). Kaaksés 2024-02-25.
  2. Utomo, Sutrisno Sastro (2005). Upacara daur hidup adat Jawa: memuat uraian mengenai upacara adat dalam siklus hidup masyarakat Jawa (ring Indonesia). Effhar. ISBN 978-979-501-457-7.
  3. "ANALISIS NILAI-NILAI DALAM TRADISI TINGKEBAN PADA MASYARAKAT JAWA DI DESA CENDANA KECAMATAN MUARA SUGIHAN KABUPATEN BANYUASIN". webcache.googleusercontent.com. Kaaksés 2024-02-25.