Tari Pa'gellu

Saking Wikipédia


Tari Pa'gellu

Tari Pa'gellu (aksara Bali: taripagellu) inggih punika tari sukacita sané ketahnyané kasolahang ring upacara adat Toraja, Sulawesi Selatan.[1] Pa’gellu utawi ma’gellu ring basa irika maartos masolahan sané kasarengin olih rasa seneng. Tari punika taler kasarengin olih gerakan tangan miwah awak sané lemuh. Tari Pa'gellu utawi sané ketah kasebut pa’gellu pangala punika kariptayang olih Nek Datu Bua', ri tatkala mawali saking médang perang, tari punika kasolahang sukacita. Ring galah punika durung wénten alat musik gendang, nika mawinan krama irika nganggén lesung dados pangiring sasolahan. Ring tari Pa'gellu punika nénten wénten wates pragina, sané nyolahang dados anak lanang utawi anak istri. Ngantos ring galah puniki nénten kauningin galah tarian punika kariptayang. Pragina Tari Pa'gellu sadurung kamahardikayan inggih punika Nek Lekke, Nek Sampe Alo, miwah Nek Tangke Lengi’. Tari Pa'gellu ketahnyané kasolahang ri tatkala upacara rambu tuka utawi upacara kagembiraan, nyambra tamiu, upacara pawiwaha, miwah ma’bua utawi upacara ngaresmiang umah Tongkonan. Ritatkala manyolahang Tari Pa'gellu punika wénten kegiatan ma’toding inggih punika ngicénin jinah ka para pragina sané kagenahang ring sa’pi’ utawi hiasan ring prabu pragina punika.

Soroh Gerakan[uah | uah wit]

Manut saking Petrus, wénten makudang-kudang soroh gerakan ring Tari Pa'gellu sané nyihnayang pakaryan muda-mudi Toraja miwah nyihnayang gerakan buron sané kairingin olih gendang. Gerakan punika minakadi:

  1. Pa’dena-dena, inggih punika gerakang kapertama sané masaih sakadi gerakan kedis pipit, inggih punika mapiteh, tangannyané ngayun, miwah majingkrak ngranjing ka genah masolah. Artos saking gerakan puniki inggih punika hidup ring sinarengan.
  2. Ma’tabe, inggih punika gerakan pamahbah sané kalaksanayang bungkuk, nyongkok, utawi makutut sinambi ngatupang tangan ring tangkah tur nunduk. Sadurung nyolahang gerakan punika, ketahnyané para pragina punika ngormat ka Puang Matua (Sang Pencipta), Deata (Sang Pemelihara), miwah para tamiu.
  3. Pa’gellu tua, inggih punika gerakan ngembangang tangan, mapiteh, cokor tengen majingkrak, tur ngayunan awak ka dori. Gerakan puniki artosnyané nénten dados lali saking wantuan anak lianan, tur dados wentuk hormat majeng ring krama sadurungnyané.
  4. Pa’kaa-kaa bale, inggih punika gerakan sakadi ulam sané ngelangi.
  5. Pa’langkan-langkan, inggih punika gerakan sakadi kedis elang sané ngepakang kampidnyané ri tatkala makeber.
  6. Pa’tulekken, inggih punika gerakan tangan sané neked bangkiang sinambi cokornyané matumpu ring jriji cokor antuk ngalusang gerakan mapiteh.
  7. Pangallo, inggih punika gerakan gerakan sakadi anak sané nyemuh panganggé.
  8. Massiri, inggih punika gerakan sakadi anak istri sané napinin baas.
  9. Penggirik tang tarru’, inggih punika gerakan mapiteh tur pitehan punika katahan ngantos pitehan punika puput.
  10. Gerakan salanturnyané inggih punika gerakan silih tunggil pragina menék ka ajeng gendang tur pragina sané lianan gerakannyané sakadi anak sané nyingakin matanai.
  11. Pa’lalok Pal , inggih punika gerakan sakadi don poh sané kantun nguda, tur nyihnayang sifat lentik, luwes, miwah nénten kaku.
  12. Pangrampanan utawi palepasan, inggih punika gerakan sakadi anak sané sedek nglébang utawi ngutang barang. Gerakan puniki madué cihna inggih punika medal, mabuka, nanging nénten ngalahin guminé.

Pustaka[uah | uah wit]

  1. Sulsel, BPNB (2017-10-31). "Perkembangan Kesenian Tradisional Tari Pa'gellu". Balai Pelestarian Nilai Budaya Sulawesi Selatan (ring Inggris). Kaarsipin saking versi asli tanggal 2022-07-14. Kaaksés 2020-11-24.