Dengkolan

Saking Wikipédia

Dengkolan utawi kadengkolan silih tunggil kecambah tradisional krama ring lereng Gunung Agung, kusus nyané ring Kecamatan Rendang sané melakar saking kacang kara. Kecamatan Rendang punika wewengkon pegunungan megenah ring Gunung Agung, punika pacang kapilulutan sareng wewengkon pegunungan liyané sekadi Désa Suter, Désa Sebudi, taler Désa Tianyar sané magenah ring sisi kalér Gunung Agung. Sajebag wewengkon punika pacang ngasilang makudang-kudang swatek kacang-kacangan sekadi undis, kacang barak, kacang tanah, miwah kacang kara. Ketah nyané kacang-kacangan punika kapanen risampuné wiji nyané wayah, selantur nyané kajemuh mangda prasida kasimpen ring galahé suwé. Ring duk riin, simpanan kacang-kacangan manados cadangan panyilur baas ri kala paceklik.[1] Akéh nyané hasil kacang-kacangan punika mawiguna antuk ngaminuhin pangan, sekadi lakaran jangan dengkolan. Tata laksana mekarya dengkolan nénten ring wakul sekadi mekarya kecambah kedelai utawi kacang ijo, menawi patut nganggén petak tanah genah nandur kecambah. Ring riin mekarya dengkolan patut ngaryanin bangbang dalem ipun 20–20 cm. Mekarya dengkolan wantah ring musin panes mangda bangbang punika nénten makebengan antuk toya, kembengan punika pacang ngewangde kadengkolan.[1]

Jangan[uah | uah wit]

Jukut dengkolan punika jangan sané madasar saking kadengkolan utawi cambah kara, kaurab antuk basa celengis taler sambel sera.[1]

Tata laksana[uah | uah wit]

Tata laksana mekarya dengkolan sekadi[1]:

  1. Tanah kabemburang, kasiramin miwah katutup mangda satata ayub.
  2. Kara kaemem apetengan.
  3. Seeampuné toya nyané katiisang, kacang kara katabur ring genah sané sampun kakaryanin, selantur nyané kaurug antuk tanah. Urugan punika wantah tipis-tipis kemanten mangda wiji punika katutupin, siramin antuk toya, risampuné katutup nganggén don biu mangda ayub tanah punika satata kejaga.
  4. Sabilang rahina tetanduran patut kacingakin, pinaka tanah nyané tuh patut kasiramin malih, menawi wantah akedik mangda wiji ipun nénten berek.
  5. Ring galah 3-4 rahina kacang-kacang punika pacang ngadengkol taler prasida kapanen. Menawi ngerereh cambah sané luwih lantang galah panen kaundur 1-2 rahina.

Sané mangkin sané mekarya dengkolan nénten akéh mawinan karumitan ipun. Tiosan, produksi jangan hasil budidaya pertanian sekadi kol, buncis, wortel, bayam, msl. sampun akéh ring pasar wewengkon léreng Gunung Agung.[1]

Pustaka[uah | uah wit]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 (Indonésia) Jukut Dengkolan, Kuliner yang Lahir Dari Alam Kecamatan Rendang-Karangasem, Balai Pelestarian Nilai Budaya Bali, kaarsipin saking versi asli tanggal 2023-06-04, kaaksés 21 Séptémber 2020