Basa Bali Nusa Penida

Saking Wikipédia
Basa Bali Nusa Penida
bhāṣābalinusapĕnida
Basa Nosa
Kaanggén ringIndonesia
WawengkonBali (Nusa Penida), Lampung lan wilayah transmigrasi élenan ring Indonesia
EtnisitasNak Nusé
penganggé
59 ribu Wong Nusa Penida (2022)
Austronesia
Basa lawas
Standard forms
DialectsCingak wagian dialék
Aksara Bali
Alfabét Latin
Status resmi
Basa minoritas
ring
Kaatur olihBalai Bahasa Provinsi Bali
Balai Bahasa ring Klungkung
Balai Bahasa Provinsi Bali
Kode basa
ISO 639-3
Glottologhttp:nusa1244[1]
Parsébaran dialék:
  Wilayah tempat bahasa Bali Nusa Penida sebagai bahasa mayoritas
  Wilayah tempat bahasa Bali Nusa Penida sebagai bahasa minoritas yang signifikan
Suratan puniki anggén simbol ponétik IPA. Yéning néntén wénten dukungan rendering sané luung, Ida dané lakar nyingakin tanda tanya, kotak, utawi simbol liyanan katimang Unicode karakter. Anggén pengantar ring simbol IPA, cingak Help:IPA.
Penganggé basa Bali Nusa Penida

Basa Bali Nusa Penida utawi Basa Nosa olih penganggé inggih punika dialek Basa Bali, dilaék niki inggih punika basa asli anak pribumi pulo Nusa Penida (Nak Nusé) miwah kelod muah pasih Badung. Basa Bali Nusa Penida masoroh basa Austronésia miwah dadi basa paling cénik sorohné di Bali, kuang-lebih liuné 59 ribu panutur asli Basa Nosa. Dialek ini sangat mirip dengan dialek Bali dataran tinggi atau Bali Aga bahkan sering dikelompokkan sebagai satu dialek yang sama.[2]

Secara linguistik, bahasa Bali Nusa Penida dianggap sebagai dialek bahasa Bali yang merupakan bahasa Melayu-Polinesia dalam cabang bahasa Bali-Sasak-Sumbawa di bawah rumpun bahasa Austronesia. Dialek ini dianggap dekat dengan dialek Bali Aga yang merupakan turunan dialek kuno dalam bahasa Bali.[2]

Parsébaran[uah | uah wit]

Mangkin, dialék Nusa Penida wantah akéh kaanggén ring Nusa Penida, Kabupatén Klungkung. Sajabaning punika, dialek puniki taler kaanggén ring Nusa Penida, puniki utaminnyané sangkaning risampuné kawéntenan Letusan Gunung Agung ring warsa 1963, akéhan panuturnyané magingsir ka Sumatra sisi kelod, utaminnyané Bandar Lampung, Palembang, Kabupatén Mesuji, miwah Kabupatén Lampung Timur.

Tata basa[uah | uah wit]

Ring sor puniki perbandingan makudang-kudang kruna lingga ring Nusa Penida miwah basa Bali standar:

Nusa Penida Bali standar Indonésia
kola, kéla tiyang, canǵ saya
jaba dija dimana
eda, ida cai, awaké anda
lepéh kényél lelah
homah umah rumah
hoba suba sudah
honya onya semua
béhas baas beras
béhat baat berat
endék tusing tidak
layah layah, séduk lapar
toya, yéh toya, yéh air
dəpinñə dəpin biarkan
pohun puwun terbakar
paloh aluh mudah

Yening ring basa Bali standar lumrah nganggén aksara [u] pinaka aksara pangawit, raris ring dialek Nusa Penida aksara [u] kagentosin miwah kaucapang dados [o]. Lianan punika, aksara [o] miwah [h] ketah kaanggén ring pangawit kruna, upaminyané sakadi ring kruna homah, honya, hoba, hobat, lan poles.

Pustaka[uah | uah wit]

  1. Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2017). http://glottolog.org/resource/languoid/id/http:nusa1244 |chapterurl= missing title (help). Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
  2. 2,0 2,1 ""Basa Nosa", Bahasa Bali Dialek Nusa Penida yang Mirip Dialek Bali Aga?" (ring Indonesia). I Ketut Serawan. 17 Mei 2020. Kaaksés 4 Juli 2022. Check date values in: |date= (help)