Peparu
Peparu | |
---|---|
![]() Diagram paru-paru manusa antuk saluran pernapasan sane kacingak, lan warna sane mabinayan antuk soang-soang lobus | |
![]() Paru-paru manusa ngapit jantung lan pembuluh-pembuluh sane ageng ring rongga dada. | |
Rincian | |
Sistem | Respiratory system |
Arteri | Pulmonary artery |
Vena | Pulmonary vein |
Pengidentifikasi | |
Bahasa Latin | pulmo |
Yunani | πνεύμων (pneumon) |
MeSH | D008168 |
TA | A06.5.01.001 |
Lis istilah anatomi |
Peparu (Basa Indonesia: Paru-paru) inggih punika organ utama sistem pernapasan ring makudang-kudang buron, taler manusa. Ring mamalia miwah katahan tetrapoda tiosan, kalih paru-paru magenah nampek ring tulang punggung ring kalih sisi jantung . Fungsi ipun ring sistem pernapasan inggih punika ngambil oksigen saking atmosfer lan ngingsirang ka aliran getih, lan ngelepasin karbondioksida saking aliran getih ka atmosfer, ring proses pertukaran gas . Respirasi kasokong olih sistem otot sané matiosan ring spesies sané matiosan. Mamalia, reptil miwah kedis ngawigunayang sistem muskuloskeletal ipuné mangda prasida nyokong miwah nincapang pernapasan. Ring pangawit tetrapoda, udara kasokong ka paru-paru olih otot faring saking pemompaan bukal, mekanisme sané kantun kapanggihin ring amfibi. Ring manusa, otot utama sané nyokong pernapasan inggih punika diafragma . Paru-paru taler ngicenin aliran udara sane ngawinang vokalisasi rumasuk bebaosan prasida kamargiang.
Manusa madue kalih paru-paru, paru-paru tengen lan paru-paru kiwa. Ipun magenah ring tengahing rongga dada dada . Paru-paru tengen agengan ring paru-paru kiwa, lan paru-paru kiwa ngepah ruang ring dada sareng jantung. Paru-paru sareng-sareng bobotnyane kirang langkung 1,3 kilogram (2,9 lb), lan sane tengen punika abot. Paru-paru inggih punika pahan saking saluran pernapasan sor sané kakawitin ring trakea miwah macabang nuju bronkus miwah bronkiolus, sané nerima udara sané kaampehang saking zona konduksi . Puniki mapah ngantos udara ngantos ring alveoli mikroskopis, genah pertukaran gas mamargi. Sinarengan, paru-paru madaging kirang langkung 2.400 kilometer (1.500 mil) saluran napas miwah 300 ngantos 500 yuta alveoli. Soang-soang paru-paru katutup ring tengahing kantong pleura saking kalih pleura sané ngawinang dinding tengah miwah sisi prasida saling nglintangin rikalaning ngambekang, nénten akéh gesekan. Pleura visceral bagian dalam ngepah soang-soang paru-paru dados celah dados kepahan sane kawastanin lobus. Paru-paru tengen madue tiga lobus lan kiwa madue kalih. Lobus punika kakepah malih dados segmen bronkopulmonal miwah lobus. Paru-paru madue pasokan getih sane unik, nerima getih deoksigenasi sane kakirim saking jantung mangda nerima oksigen ( sirkulasi paru-paru ) lan pasokan getih oksigenasi sane mabinayan ( sirkulasi bronkial ).
Jaringan peparu prasida keni makudang-kudang penyakit pernapasan minakadi pneumonia lan kanker paru-paru . Penyakit kronis sekadi penyakit paru-paru obstruktif kronis lan emfisema prasida mapaiketan sareng roko utawi paparan zat sane mabaya. Penyakit sekadi bronkitis taler prasida ngranayang saluran pernapasan. Istilah medis sané mapaiketan sareng paru-paru sering kakawitin antuk pulmo-, saking basa Latin pulmonarius (paru-paru) sekadi ring pulmonologi, utawi antuk pneumo- (saking basa Yunani πνεύμων "peparu") sekadi ring pneumonia.
Ring panglimbak embrio, paru-paru ngawit nglimbak pinaka outpouching saking usus depan, tabung sané nglantur ngwentuk pahan baduur sistem pencernaan . Rikala paru-paru kawentuk janin punika kagenahang ring kantong amniotik sane madaging cairan lan mawinan punika nenten berfungsi antuk bernafas. Getih taler kaalihang saking paru-paru saking ductus arteriosus . Nanging rikala embas, udara ngawit nglintangin paru-paru, lan saluran pengalihan matutup mawinan paru-paru prasida ngawit bernafas. Paru-paru wantah jangkep nglimbak ring masa kanak-kanak.